Bir Borsa Spekülatörünün Anıları Notları I

Kitap, Jesse Livermore’un çocukluğundan başlayıp borsayla olan ilişkisini alım – satım geçmişini, tekniğini, batıp çıkmalarını, manipülasyonlarını ve neden bu kadar ünlü bir spekülatör olduğunu anlatıyor.

Notlara başlamadan önce belirtmeliyim ki kitap inanılmaz derecede akıcı ancak okurken roman havasında okumamakta da fayda var. Sürekli, yapılan bir hata ve hatadan ders alma hikayesi var. Ayrıca alım – satım deneyimi olmayanlar için anlaşılmaz kalabilir. Olabildiğince çekirdek noktaları yazmaya çalıştım ancak hikayeler bütünleşik olarak değerlendirilince anlam kazanıyor.

• Wall Street’te her şey her zaman aynıdır. Çünkü spekülasyon dünya kadar eski bir şeydir.
• Elbette dalgalanmalar nedensiz olmaz, ama bant bu işin nedenini, nasılını sormaz. Ben de on dört yaşındayken bu iniş çıkışların nedenini asla sormadım, kırk yaşımda bugün de sormam.
• Bence borsanın en eğlenceli yanı, insanın kafasını kullanarak haklı çıkmasıdır.
• Bütün hisseler benim için birdir.
• Kaybetmeme neden olan şey ilk planımdan vazgeçmem, yani borsadaki göstergelerin duruma uygunluğunu denetlemeyi bırakmam oluyordu.
• Borsada soğukkanlılığımı asla kaybetmem. Banttan gelen bilgilerin yanlış olduğunu iddia etmem. İnsan borsaya kızarak fazla yol alamaz.
• Bugüne kadar uğradığım zararlar bana çekilmek zorunda kalmayacağıma emin olana kadar saldırıya geçmemem gerektiğini öğretti. Kararlı davranmak gerek.
• Hata yaptığıma ancak para kaybettiğimde inanırım ben, haklı olduğuma da ancak para kazandığımda emin olurum. İşte spekülasyon budur.
• İnsan zekasını geliştiren şey tahmindir. Daha doğrusu tahmin etmesini öğrenmektir.
• Fiyatın bir kaç saat içinde hangi düzeye geleceğini tahmin etmek yerine, uzun vadede izleyeceği yönü kestirmenin daha karlı olduğunu anlamam yıllarımı aldı.
• Spekülasyon dediğimiz şey bazı temel kurallara sahiptir ama sadece matematik ya da formüllerden oluşmaz. Hisse senedinin davranışı denen bir olgu da vardır, o da bir hissenin geçmişte gösterdiği davranışı sürdürüp sürdürmemesi ile ilgilidir. Eğer bir hisse senedi tutarsız davranıyorsa en iyisi ondan uzak durmaktır.
• İnsan fiyatların giderek arttığı bir borsada dört puanlık karla yetinerek zengin olamaz.
• Ben düşündüğüm şeyler sayesinde zengin olmadım. Pozisyonda oturarak zengin oldum. Hem doğru tahminlerde bulunup hem de sabırla bekleyen insanlar nadir bulunur. Ama borsada para kazanmanın tek yolu bu beceriyi edinmektir.
• İnsan, beklediği şeyin gerçekleşmesi düşündüğünden daha uzun bir süre alınca kendinden kuşkulanıp sabırsız davranmaya başlayabilir. İşte bu yüzden Wall Street’te hiç de acemi sayılmayacak birçok insan para kaybeder.
• Borsada genel algıya ve genel koşullara bakın. Tek tek hisselerle ilgili özel faktörlere ya da tüyolara kulak asmayın.
• Bunca yıldan sonra öğrendiğim bir tek şey var : genel koşulları incelemek, belli hisse senetlerini almak ve ondan sonra da bunları kolay kolay elden çıkartmamak.
• Sezgi denilen şey sürekli aktif olan bilinçaltının yani yaratıcı aklın bir dışa vurumudur.
• Borsa yükseliyorsa halk hiçbir zaman felaket haberlerine göre karar vermez. Eğer borsada düşme eğilimi varsa durum değişir. O zaman felaketler düşüşü hızlandırır. Her şey genel havaya bağlıdır.
• Önemli olan fiyatları en düşük anında yakalayabilmek değil doğru yerde alış satış yapabilmektir. Borsanın düşeceğini düşünüyorsam ve satış yapmaya başladıysam yaptığım her satış bir öncekinden daha düşük fiyata gerçekleşmelidir.Fiyatlar artarken satın almak, düşerken de satmak benim yöntemimdir.
• İlk işlemden sonra kar etmemişseniz asla ikinci bir işleme girmeyin. Bekleyin. Bu noktada fiyatları çok iyi izleyin, bir sonraki işlemi ne zaman başlatacağınızı böyle anlayabilirsiniz.
• Yatırımcı spekülasyon yapmak istiyorsa alacağı hisselerin tümünü aynı anda almamalı, parça parça almalı. Diyelim yatırımcı 100 hisse aldı ve zarar girdi. Neden kendisini zarara sokan hisseden daha fazla alsın? En iyisi yanıldığını hemen anlayarak hisseden vazgeçmek.
• Borsa en beklemediğiniz anda üstelik de sizin mantığınıza ters bir biçimde hareket etti diye ona kızmak, zatürre oldunuz diye akciğerlerinize kızmaya benzer.

Not: Kitap, 1900’lü yıllarda geçen olayları anlatmaktadır. Ona göre değerlendirilmelidir.